Dizartri, kas güçsüzlüğünün neden olduğu bir konuşma bozukluğudur. Konuşmayı zorlaştırabilir. İnsanlar söylediklerinizi anlamakta güçlük çekebilir.
Konuşmak için birçok kas kullanılır. Bunlar yüz, dudaklar, dil ve boğazımızdaki kasların yanı sıra nefes almamızı sağlayan kasları içerir. Bu kaslar zayıf olduğunda konuşmak daha zordur. Dizartri, beyin hasarından dolayı kaslarınız zayıf olduğunda ortaya çıkar. Motor konuşma bozukluğudur ve hafif veya şiddetli olabilir.
Dizartri, diğer konuşma ve dil problemleriyle ortaya çıkabilir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
§ Anlaşılması zor olabilen "geveleyerek" veya "mırıldanarak" konuşma.
§ Yavaş konuşma.
§ Çok hızlı konuşma.
§ Yumuşak konuşma.
§ Dili, dudakları ve çeneyi çok iyi hareket ettirememe.
§ Kişinin sesinde değişiklikler. Robotik veya dalgalı bir ses. Sesin kısık veya soluklu gelmesi. Burun tıkalı veya burundan konuşuyormuş gibi konuşma.
NEDENLERİ
Beyin hasarına sebep olabilecek, doğumda, bir hastalık veya yaralanmadan sonra olabilir. Bunlar :
İnme, beyin hasarı,tümörler, parkinson hastalığı, amyotrofik lateral skleroz veya ALS, huntington hastalığı, multipl skleroz, serebral palsi, kas distrofisi.
TEDAVİ
Uzman ile çalışmanız, sahip olduğunuz dizartri tipine ve ne kadar şiddetli olduğuna bağlı olacaktır. Mutlaka bir konuşma bozuklukları uzmanına danışın.
İLETİŞİMDE KONUŞMA İÇİN İPUÇLARI
İyi iletişim hem konuşan kişiye hem de dinleyen kişiye bağlıdır.
Dizartrisi olan kişilere bazı ipuçları:
§ Cümlelerde konuşmaya başlamadan önce bir kelime veya kelime öbeği söyleyin. Bu, dinleyiciye konunun ne olduğunu söyleyecek ve söylediklerinizi anlamalarına yardımcı olacaktır. Örneğin, ne yemek istediğiniz hakkında konuşmaya başlamadan önce "akşam yemeği" diyebilirsiniz.
§ Sizi anladıklarından emin olmak için dinleyicilere danışın. Yavaş ve yüksek sesle konuşun. Diğer kişinin söylediklerinizi düşünmesine izin vermek için durun.
§ Yorgun olduğunuzda çok konuşmamaya çalışın. Konuşmanızı anlamak daha zor olabilir.
§ Konuşmakta güçlük çektiğinizde işaret etmeyi, çizmeyi veya yazmayı deneyin.
Dinleyici için ipuçları:
§ Aydınlatması iyi olan sessiz bir yerde konuşun.
§ Konuşurken dikkatinizi karşınızdaki kişiye verin. Konuşurken karşınızdaki kişiyi izleyin.
§ Karşınızdaki kişiyi anlamakta güçlük çektiğinizde haber verin. Anlıyormuş gibi yapmayın. Söylediklerinin anladığınız kısmını tekrarlayın. O zaman her şeye yeniden başlamak zorunda kalmayacaktır.
§ Hala anlamıyorsanız, evet veya hayır soruları sorun. Ya da söylediklerini işaret etmesini veya yazmasını isteyin.
Kaynakça: https://www.asha.org/public/speech/disorders/dysarthria/