Gecikmiş konuşma, çocukluk döneminde sıklıkla karşılaşılan problemlerden biridir. Dil ve konuşma gelişimi yaşından beklenenden geri, konuşma gelişimi açısından yavaş olan çocukları tanımlamaktadır. Çocukların sözcükleri doğru bir şekilde oluşturup kullanmasını engelleyen, işleyiş problemi yaratabilecek, dil ve konuşma gelişimini olumsuz yönde etkilenmesine neden olacak birçok etken olabilir.
Çocuğunuzun sözel becerilerinde gecikmelerden endişe duyuyorsanız, konuşma ve dil gelişiminde rol oynayan bu faktörleri mutlaka göz önünde bulundurmalısınız.
1. Fiziksel Problemler
Yarık damak, konuşmayı etkileyebilecek önemli bir fiziksel problemdir. Bebeğin anne karnındayken çeşitli sebepler nedeniyle yüz bölgesinde meydana gelen anomaliler şeklinde görülmektedir. Bu gibi fiziksel problemler, gözden kaçırıldığı takdirde çocuğunuzun konuşma gelişiminde sıkıntılar meydana gelebilmektedir.
2. Oral-Motor Problemler
Gecikmiş konuşma problemi olan birçok çocuğun beyinlerinde konuşma becerilerinden sorumlu bölgelerinde Çocukluk Çağı Apraksisi (CAS) nedeniyle bir iletişim bozukluğu olabilir. Bu durumda çocuk konuşmak için kullandığı kasların ve vücudunun bazı kısımlarını kontrol etmekte zorlanabilir. Örneğin dudakları, dilleri veya çeneleri, belirli kelimeleri üretmek için yapmaları gereken şeyi yapamazlar. Bu tür konuşma problemleri kendi başına olabildiği gibi diğer oral motor güçlükler ile birlikte olabilir. Bu çocuklar ayrıca beslenme güçlüğü gibi diğer oral motor problemlere de sahip olabilirler.
3. Genel Gelişim Geriliği
Konuşmanın gecikmesi, diğer gelişimsel gecikmelerle ilişkili olabilmektedir. Her çocuk birbirinden farklıdır ancak diğer becerilerin ve yeteneklerin normalden daha yavaş geliştiğini fark ederseniz, çocuğunuzun motor, sözel ve bilişsel becerilerini değerlendirmesi açısından çocuk nörologları ve çocuk psikologları ile görüşülmesinde fayda vardır.
Gelişimsel gerilikle birlikte gözlenen konuşma problemleri hiç konuşmama ya da az konuşma, başkaları tarafından söylenenleri anlayamama, başkalarının söylediklerini tekrar etme, konuşmada herhangi bir duygu ya da tonlama olmaması şeklinde görülebilmektedir.
4. İşitme Problemleri
Gecikmiş bir konuşmada ilk olarak çocuğun işitmesinde bir problem olup olmadığı araştırılmalıdır. Konuşma gelişiminde bir gerilik olduğundan şüphenilen çocukların işitmelerinin değerlendirilmesi için bir KBB hekimine yönlendirilmesi gerekmektedir. İşitme kaybı olan bir çocuk etrafındakilerin konuşmalarını anlamakta sıkıntı yaşayabilir. İşitme kayıplı çocukların kelimeleri anlamakta ve kullanmakta zorlanması, kelimeleri taklit etmesini, dili akıcı veya doğru bir şekilde kullanmasını engellemektedir.
5. Kulak Enfeksiyonları
Çocukların genellikle üç yaşına kadar çok sık kulak enfeksiyonu geçirirler. Kronikleşmiş enfeksiyonlar konuşma gelişimini etkileyebilmektedir. Bu tür enfeksiyonlar çocukların orta kulağında iltihaplar ile karakterizedir. Enfeksiyonlar tipik tedavilerle temizlenmeyebilir, kısa bir süre içerisinde tekrarlayabilir. Bu durumda çocuklar bir KBB hekimi tarafından değerlendirilmelidir. En az bir kulakta normal işitme olduğu sürece, konuşma ve dil normal olarak gelişecektir.