Ergenlik döneminde meydana gelen yapısal değişikliklere bağlı olarak sesin perde ve kalitesinde bazı değişimler gözlenir. Çocukluktan ergenliğe geçişte ses değişiminde bazı aşamalar görülmektedir. Başlangıç aşaması (premutasyon), değişim aşaması (mutasyon), değişim sonrası aşaması (postmutasyon) olmak üzere ses değişiminin 3 aşaması vardır. Mutasyonel falsetto sesin değişim aşamaları bitmesine rağmen, olması gerekenden daha ince bir sese sahip olunmasıyla karakterize olan bir ses bozukluğudur.
Bu ses bozukluğuna sahip olan bireyler genellikle seslerinin normalden ince çıktığından ve seslerinin çocuk sesine benzediğinden şikayet ederler. Genellikle bu hastaların ses tellerinde anatomik ve fizyolojik bir bozukluk bulunmaz. Konuşma esnasında vokal foldların yalnızca ön kısmının titreşmesi sesin tizleşmesine ve sesin kısık çıkmasına neden olur.
Mutasyonel falsetto, sık görülen bir ses problemidir. Ses bozukluğu nedeniyle KBB hekimlerine başvuranların %2-3’ü mutasyonel ses bozuklularına sahiptir. Hastalar genel olarak telefonda cinsiyetlerinin anlaşılamamasından ve toplum tarafından alay konusu olmaktan duydukları rahatsızlıklar nedeniyle bir hekime başvururlar.
Mutasyonel Falsetto (Puberfoni) Belirtileri
· Ses kısıklığı
· Ses kırılmaları
· Artan frekanslar
· Fısıltılı, boğuk ve zayıf ses
Mutasyonel Falsetto (Puberfoni) Nedenleri
· Ergenlik dönemindeki değişikliklere karşı direnç
· Ergenlik döneminden sonraki yeni sesten hoşlanmamak, eski sesi kullanmak istemek
· Psikolojik sorunlar
· Bazı durumlarda ise nedeni bilinmemektedir
Mutasyonel Falsetto (Puberfoni) Tedavisi
Mutasyonel falsetto, ses terapisi ile kesin sonuçların kısa sürede alındığı, tedavisinin diğer fonksiyonel ses bozukluklarına göre çok daha kolay olduğu bir ses bozukluğudur. Tek seans uygulanan ses terapisi ile sonuç alınabileceği gibi bazı durumlarda tedavi birkaç seans sürebilmektedir.
Terapist tarafından larenkse (gırtlak) müdahale edilerek olması gereken temel frekans bulunur ve ardından stabilizasyon sağlanır. Hastaya iki farklı sesi tanıması açısından kalın ve ince sesleri kaydedilerek dinletilir ve ses aralığını genişletme egzersizleri yaptırılır.
Mutasyonel falsetto, kişide özgüven sorunlarına yol açabilir. Hastalar yaşadıkları bu ses bozukluğu nedeniyle içlerine kapanık ve çekingen bir yapıya sahip olabilirler, özgüven problemleri yaşayabilirler. Bu sebeple ses terapisi yanında hastalara psikolojik destek almaları da önerilir.